“هر ماه مثل اینه که تبدیل به یه آدم دیگه میشم!”
روایت بیمار (سارا، 29 ساله، معلم):
سارا با چشمانی خسته و دستانی که به نظر می‌رسد بی‌قرارند، درباره تجربه ماهانه‌اش صحبت می‌کند:
“هر ماه دقیقاً یک هفته قبل از پریودم، دنیا برام سیاه میشه. کوچکترین چیزی منو به گریه میندازه، از بچه‌های کلاسم بی‌دلیل عصبانی میشم، و احساس می‌کنم همه بدنم درد می‌کنه. همیشه به شوهرم می‌گم این من واقعی نیستم، ولی انگار کسی گوش نمیده. حتی یه بار بخاطر یه مسخره‌بازی توی سوپرمارکت، جلوی همه شروع به گریه کردم!”
علائم جسمی شایع:
- حساسیت و درد پستان‌ها
- سردردهای میگرنی
- نفخ و افزایش وزن آبکی
- خستگی مفرط
- دردهای عضلانی و مفصلی
علائم روانی شایع:
- نوسانات خلقی شدید
- تحریک‌پذیری و عصبانیت
- اضطراب و احساس غم
- مشکلات تمرکز
- تمایل به انزوا
روایت همسر بیمار:
“دو هفته از ماه واقعاً زندگی عادی داریم، ولی هفته قبل از پریود سارا مثل بمب ساعتی میمونه. یه بار بخاطر اینکه شیر رو تو یه لیوان دیگه براش ریختم، بشقاب رو پرت کرد! بعدش هم یه ربع گریه کرد. دکتر گفت این PMS هست، ولی واقعاً نمی‌دونم چطور باید کمکش کنم.”
“بدترین بخشش اینه که می‌دونم رفتارام غیرمنطقیه، ولی نمی‌تونم کنترلش کنم. بعد از تموم شدن پریودم هم کلی عذاب وجدان میگیرم. دکتر بهم گفته این یه وضعیت پزشکیه و تقصیر خودم نیست، ولی بازم احساس می‌کنم آدم بدی هستم.”
راهکارهای مدیریت:
- مصرف مکمل‌های کلسیم و منیزیم
- کاهش مصرف کافئین و نمک
- ورزش منظم هوازی
- تکنیک‌های آرام‌سازی
- ثبت علائم در تقویم قاعدگی
درمان‌های پزشکی:
- داروهای ضدافسردگی SSRI
- قرص‌های ضدبارداری هورمونی
- مسکن‌های ضدالتهاب
- درمان‌های هورمونی
- رواندرمانی شناختی
سندرم پیش از قاعدگی (PMS) شرایطی واقعی و قابل درمان است. اگر علائم زندگی روزمره شما را مختل کرده، با پزشک زنان یا روانپزشک مشورت کنید.
سوالات متداول درباره سندرم پیش از قاعدگی
سوالات عمومی
1. PMS دقیقاً چیست و چه تفاوتی با قاعدگی معمولی دارد؟
سندرم پیش از قاعدگی (PMS) مجموعه‌ای از علائم جسمی و روانی است که 1-2 هفته قبل از قاعدگی شروع می‌شود و با شروع خونریزی بهبود می‌یابد. برخلاف ناراحتی‌های معمول قاعدگی، PMS می‌تواند شدیدتر باشد و بر عملکرد روزانه تأثیر بگذارد.
2. چه زمانی PMS جدی محسوب می‌شود و نیاز به مراجعه به پزشک دارد؟
در موارد زیر باید به پزشک مراجعه کنید:
- وقتی علائم زندگی روزمره، کار یا روابط شما را مختل می‌کند
- در صورت داشتن افکار خودکشی یا آسیب به خود
- اگر علائم بیش از 2 هفته در ماه ادامه یابد
- وقتی درمان‌های خانگی مؤثر نباشند
علائم و تشخیص
3. شایع‌ترین علائم PMS کدامند؟
علائم جسمی:
- نفخ و افزایش وزن آبکی
- حساسیت پستان‌ها
- سردرد یا میگرن
- خستگی مفرط
- دردهای عضلانی
علائم روانی:
- نوسانات خلقی
- تحریک‌پذیری
- اضطراب یا افسردگی
- مشکلات تمرکز
- تمایل به انزوا
4. چگونه می‌توانم تشخیص دهم که PMS دارم یا مشکل دیگری است؟
بهترین روش ثبت علائم به مدت 2-3 ماه در تقویم قاعدگی است. اگر علائم شما:
- فقط در فاز لوتئال (پس از تخمک‌گذاری تا قاعدگی) ظاهر می‌شوند
- با شروع خونریزی بهبود می‌یابند
- الگوی تکرارشونده ماهانه دارند
درمان و مدیریت
5. چه تغییرات سبک زندگی می‌تواند به بهبود PMS کمک کند؟
- ورزش منظم: حداقل 30 دقیقه پیاده‌روی روزانه
- تغذیه مناسب: کاهش نمک، کافئین، شکر و افزایش کلسیم، منیزیم و ویتامین B6
- مدیریت استرس: یوگا، مدیتیشن یا تنفس عمیق
- خواب کافی: 7-8 ساعت خواب باکیفیت
- ترک سیگار و الکل: که علائم را تشدید می‌کنند
6. آیا داروهای بدون نسخه برای PMS وجود دارد؟
برخی گزینه‌های بدون نسخه که ممکن است کمک کنند:
- مسکن‌ها: ایبوپروفن یا ناپروکسن برای درد
- مکمل‌ها: کلسیم (1200mg/day)، منیزیم (400mg/day)، ویتامین B6
- دیورتیک‌های ملایم: برای نفخ (پس از مشورت با پزشک)
- گیاهان دارویی: مانند گل راعی یا پنج‌انگشت (با احتیاط)
همیشه قبل از مصرف هرگونه دارو یا مکمل با پزشک مشورت کنید.
سوالات تخصصی
7. تفاوت PMS با اختلال دیسفوریک پیش از قاعدگی (PMDD) چیست؟
PMDD شکل شدیدتر PMS است که ویژگی‌های اصلی آن عبارتند از:
- علائم روانی بسیار شدید (افسردگی، اضطراب، تحریک‌پذیری)
- اختلال قابل توجه در عملکرد اجتماعی و شغلی
- وجود حداقل 5 علامت از جمله یک علامت روانی اصلی
- نیاز به درمان تخصصی (معمولاً داروهای SSRI)
8. آیا PMS با افزایش سن تغییر می‌کند؟
بله، PMS معمولاً:
- در دهه 20 و 30 زندگی شدیدتر است
- ممکن است در اواخر 30 و 40 سالگی به اوج خود برسد
- با نزدیک شدن به یائسگی معمولاً بهبود می‌یابد
- در برخی زنان پس از زایمان تغییر می‌کند
نکته مهم
PMS شرایطی واقعی و قابل درمان است. اگر علائم بر زندگی شما تأثیر گذاشته، با پزشک زنان یا روانپزشک مشورت کنید. درمان مناسب می‌تواند کیفیت زندگی شما را به طور چشمگیری بهبود بخشد.
دیدگاهتان را بنویسید